
Biblioteki szkolne – rys historyczny
Biblioteki szkolne są organicznie związane ze swymi szkołami, którym pomagają w realizacji zadań wychowawczych i dydaktycznych. Księgozbiór bibliotek szkolnych jest przystosowany do typu, stopnia i poziomu szkoły oraz do treści i zakresu programu nauczania.
Biblioteki szkolne początkiem sięgają starożytności. Najwcześniejsze z nich w Mezopotamii, związane były z ośrodkami kultu religijnego (świątyni Sippar i boga Balla).
W Grecji poza bibliotekami szkół filozoficznych Platona i Arystotelesa księgozbiory szkolne znajdowały się w gimnazjach, m.in. Aten, Delf, Koryntu, wyspy Rodos i Kos oraz Pergamonu i Smyrny. Głównie dydaktyczny charakter miały także biblioteki szkół lekarskich na wyspie Kos i w Pergamonie. Nie jest wykluczone, że również chrześcijańskie wyższe szkoły katechetyczne, jak np. w Aleksandrii, posiadały biblioteki przeznaczone na użytek nauczycieli i uczniów. W wiekach średnich rozwijały się doskonale biblioteki szkół wyższych islamu.
W Europie niewielkie zazwyczaj księgozbiory istniały po szkołach katedralnych i klasztornych. Dopiero rozwój uniwersytetów od XII wieku przyczynił się do powstawania bibliotek przy wydziałach, kolegiach i bursach uniwersyteckich. W wiekach nowożytnych biblioteki szkolne odegrały rolę poważnego narzędzia nauczania i wychowania w gimnazjach humanistycznych oraz w kolegiach jezuitów i pijarów.
W Polsce pierwsze biblioteki szkolne powstały przy szkołach katedralnych (biblioteki kościelne): w XI w. w Gnieźnie, Płocku i Krakowie oraz w XII w. w Poznaniu. W Akademii Krakowskiej w XV w. zaczęły powstawać przy poszczególnych kolegiach księgozbiory zawierające w dużej części podręczniki szkolne. W okresie Odrodzenia dydaktyka humanistyczna i reformacyjna wyznaczyła bibliotekom poważna rolę w szkole średniej.
W okresie kontrreformacji kolegia jezuickie uczyniły z bibliotek jedno z najważniejszych narzędzi oddziaływania dydaktycznego i wychowawczego. O charakterze bibliotek szkolnych i powszechności zadecydowała reforma Komisji Edukacji Narodowej. Wówczas , poza działalnością dydaktyczną stały się ogniskami wychowania narodowego.
Dekretem z 1946 r. stworzono prawne podstawy rozwoju bibliotek szkolnych i włączono je do krajowej sieci bibliotecznej, podległej Ministerstwu Oświaty i Szkolnictwa Wyższego, która pokryła się niemal całkowicie z siecią szkół.
Obecnie , zgodnie z Prawem Oświatowym, biblioteka szkolna znajduje się w każdej szkole, w której zatrudnieni w niej są nauczyciele bibliotekarze posiadający kwalifikacje bibliotekarskie i pedagogiczne.
Autor: Magda